Main Máy Tính Là Gì? Thành Phần Chính Và Chức Năng Của Mainboard
Bo mạch chủ hay còn gọi là Mainboard (được viết tắt là Main) là thiết bị có tác dụng phân phối điện áp và được xem như khung xương tạo ra mối liên kết giữa các linh kiện phần cứng khác trong thiết bị lại với nhau. Mainboard thường được gọi với các tên phổ biến như mb, motherboard, mobd, backplane board, base board, main circuit board, planar board, system board. Hay mới nhất như trong các thiết bị điện tử của Apple được gọi là logic board.
Tất cả các link kiện như CPU, RAM, VGA (card màn hình)... đều được kết nối với bo mạch chủ thông qua các khe cắm kết nối để máy tính hoạt động được. Ngoài ra bo mạch chủ (Mainboard) còn điều khiển tốc độ băng thông dữ liệu và truyền tải các mức điện áp phù hợp lên các linh kiện phần cứng khác.
Main Máy Tính Là Gì? Thành Phần Chính Và Chức Năng Của Mainboard |
Sơ đồ của các loại Mainboard các hãng sẽ khác nhau, nhưng về cơ bản VTNP chắc chắn chúng giống nhau về nguyên lý hoạt động và cấu trúc phân nhánh, truyền thông tin và điều phối nguồn điện áp hợp lý,... việc truyền tín hiệu cũng tương tự nhau.
Sơ lược về các chức năng của các thành phần trong Mainboard
+ Socket CPU: CPU truyền thông tin qua lại với chip cầu Bắc.
+ Chíp cầu Bắc: Có nhiệm vụ quản lý VGA card màn hình (Kể cả onboard hoặc khe cắm rời) và RAM.
+ Chip cầu Nam: Chịu trách nhiệm hầu hết của các thiết bị còn lại như: cổng giao tiếp ATA SATA (giao tiếp ổ cứng), chip LAN (mạng LAN), chip Audio (âm thanh), các cổng USB, các khe cắm PCI mở rộng, chip SIO và BIOS…
+ Chip SIO: Quản lý các thiết bị như: bàn phím, chuột, FDD (ổ đĩa mềm), LPT (cổng máy in), Serial (cổng nối tiếp)…
+ Chip BIOS: Chứa đoạn chương trình giao diện CMOS SETUP,... Thường thấy khi chúng ta mở máy
Thành phần chính và chức năng của Mainboard (bo mạch chủ)
Mỗi hảng xuất Mainboard như MSI , Gigabyte , Asus hay Asrock... đều có những tính năng riêng được tích hợp trong bo mạch chủ của mình. Nhưng về cơ bản thì Main được cấu thành từ những thành phần chính sau đây.
1. Đế cắm CPU (khe cắm CPU)
Đế cắm (khe cắm) CPU của Intel |
Đế cắm CPU (hay còn gọi là socket) được dùng để gắn cố định cpu vào mainboard. Các bộ vi xử lý trung tâm CPU được chia làm nhiều loại khác nhau và mỗi loại chỉ phù hợp với loại main nhất định. Trên các dòng máy tính để bàn PC hay laptop bạn có thể dễ dàng thay thế, nâng cấp cpu khác. Trong khi điện thoại, máy tính bảng... thì cpu thường được gắn cố định vào main.
Các đế cắm này sẽ khác nhau tuỳ vào hãng sản xuất CPU, hiện tại thì có socket của CPU Intel và AMD. Do vậy khi thao tác bạn cần phải để ý cẩn thận, tránh nhầm lẫn gây hỏng linh kiện nhé.
2. Chip cầu Bắc và chip cầu Nam
Chíp cầu Bắc & Nam |
Chip bán cầu Bắc và Nam, hay còn gọi là chipset được chia làm 2 loại bán cầu Bắc và bán cầu Nam, mỗi bán cầu chịu trách nhiệm về một khu vực nhất định trong bo mạch chủ (Mainboard)
+ Chip bán cầu Bắc thường phụ trách về các hoạt động của CPU, RAM và VGA (card đồ họa) và liên kết với bán cầu còn lại. Chip bán cầu bắc là thành phần quan trọng nhất trong mainboard bởi nó phụ trách hầu hết các bộ phận quan trọng của thiết bị.
+ Chip bán cầu Nam có nhiệm vụ thực thi các bộ phận có tốc độ chậm trong main, chip bán cầu Nam không trực tiếp tham gia vào hoạt động của CPU mà chỉ tham gia thông qua chip bán cầu Bắc.
3. Khe RAM
Khe RAM trên Mainboard |
Khe RAM hay còn được người dùng gọi là khe cắm RAM. Đây là thành phần không thể thiếu trên các mainboard máy tính PC Laptop. Với các dòng laptop hay máy tính để bàn, người dùng có thể dễ dàng nâng cấp và thay thế ram giúp cho tốc độ của thiết bị được tăng lên đáng kể.
4. Các khe cắm mở rộng PCI trên Mainboard (bo mạch chủ)
Khe cắm mở rộng trên Mainboard |
Trên Main còn có các khe cắm mở rộng như khe cắm VGA, khe cắm card mạng, khe cắm card âm thanh... Ngày nay với công nghệ phát triển nên các khe cắm trên main thế hệ mới có tốc độ truyền dữ liệu lớn hơn trước rất nhiều.
Thông tin thêm về các chuẩn PCI mở rộng trên bo mạch chủ:
Các chuẩn PCI hiện nay |
PCI Express 1.x (PCIe 1.x): Có tốc độ truyền 2 Gbps mỗi lane
PCI Express 2.0 (PCIe 2.0): Tốc độ truyền 4 Gbps trên mỗi lane
PCI Express 3.0 (PCIe 3.0): Cung cấp tốc độ truyền 8 Gbps (bit-rate) cho mỗi lane
PCI Express 4.0 (PCIe 4.0): Cung cấp tốc độ truyền 16 Gbps mỗi lane (chuẩn PCIe 4.0 là chuẩn mới nhất hiện nay và có tốc độ nhanh nhất)
Các chuẩn Mainboard phổ biến hiện nay
Công nghệ thay đổi dẫn tới Mainboard cũng thay đổi theo. Mainboard hiện nay có nhiều kiểu đã cải tiến hơn trước rất nhiều thay đổi nhiều về tính năng lẫn ngoại hình, dưới đây là các kiểu bo mạch chủ trong đó phổ biến nhất là kiểu ATX.
Standard ATX: Hay còn được gọi là ATX or Full ATX, chuẩn này có kích thước chiều dài là 30cm và bề rộng từ 17 - 24cm. Hỗ trợ tối đa 7 khe cắm PCI mở rộng.
Mini ATX: Có kích thước nhỏ hơn đôi chút khi so với main Full ATX, kích thước chiều dài 28cm và chiều rộng là 21cm. Chuẩn Mini này khác với chuẩn Standard là thông số bus và các khe cắm RAM.
Micro ATX: Có kích thước nhỏ với chiều dài 24cm và chiều rộng từ 17cm đến 24cm, và hỗ trợ 4 khe cắm PCI.
Flex ATX: Kích thước chuẩn là 22.9 cm x 19.1 cm, chuẩn này thường được sử dụng trong các dòng máy tính cỡ nhỏ.
Chuẩn BTX: Tương tự như chuẩn ATX, nhưng được cải tiến hơn và điều khác biệt là ở chỗ luồng không khí thoát nhiệt được thiết kế tốt hơn. Các PCI mở rộng chạy cùng chiều.
Chuẩn DTX: Có kích thước (20.3 x 17 đến 24) cm, chỉ hỗ trợ 2 khe PCI mở rộng.
Mini DTX: Giống với DTX nhưng kích thước chiều rộng chỉ 17cm.
Mini ITX: Có kích thước vỏn vẹn chỉ 17cm x 17cm, chỉ hỗ trợ tối đa 1 khe cắm mở rộng.
Thin Mini ITX: Có cùng kích thước với chuẩn Mini ITX nhưng được thiết kế mỏng hơn.
Chuẩn EM ITX: Có kích thước 17 cm x 12 cm.
Chuẩn Nano ITX: Có kích thước 12 cm x 12 cm, thường được tích hợp trong các thiết bị hệ thống âm thanh hoặc set top box...
Pico ITX : Kích thước thường gặp ở bo mạch chủ này là 3,9″ (10cm) x 2.8″(7,2cm)
Thông tin thêm về các hãng sản xuất Mainboard được người dùng quan tâm hiện nay
Mainboard Asus: Hầu như người dùng phổ thông tại VN khi nhắc tới Mainboard thì nhắc ngay đến thương hiệu Asus, và đặc biệt là những Game thủ bởi vẻ ngoài thiết kế bắt mắt lẫn tính năng bất ngờ từ nhà sản xuất.
Gigabyte: Khác với Asus tuy là thương hiệu Mainboard lâu năm nhưng thường được ít quan tâm bởi thiết kế không được bắt mắt, nhưng xét về độ bền bỉ thì phải nói rằng Main của Gigabyte rất "trâu bò". Và đặc biệt Gigabyte nhắm tới phân khúc phổ thông nhiều hơn là các hãng khác.
Mainboard MSI: về bo mạch chủ của hãng MSI thì được các game thủ và các chủ quán nét săn đón rất nhiều, bởi vẻ ngoài hầm hố với tông chủ đạo nghiêng về tông màu đỏ đen nhiều, mang đặc chất Game thủ thì ngoài việc trang trí thì hiệu năng cũng vượt trội. Có thể nói MSI đang dần chiếm ưu thế của hãng Asus
Asrock: Đây là dòng main thường được sử dụng trong công việc văn phòng bởi các đường tụ hay bị lỗi hoặc điện áp cấp thấp. Nên ít được mọi người sử dụng trong những công việc đòi hỏi về hiệu năng cũng như giải trí.
Lời kết
Trên đây là bài viết rất chi tiết về Mainboard (bo mạch chủ) mà VTNP đã dành thời gian biên tập. Hy vọng với bài viết này VTNP đã có phần nào giúp bạn hiểu được mainboard máy tính là gì, các chức năng và thành phần chính của bo mạch chủ.
Nếu thấy hay hãy chia sẻ để mọi người cùng tham khảo nhé. Bạn có ý kiến đóng góp vui lòng liên hệ với Vi Tính Nhất Phương.
VTNP | Chia sẻ thông tin đến bạn
0 Nhận xét " Main Máy Tính Là Gì? Thành Phần Chính Và Chức Năng Của Mainboard "